| dc.description.abstract | Joseph Blenkinsopp (1927–2022) utarbeidde ein sekthypotese der han såg ein samanheng mellom Esra, Tritojesaja og Qumran-samfunnet. Sekthypotesen har okkupert eit slags ingenmannsland i faget, der han har halde seg gåande i lang tid, utan eigentleg å bryte gjennom i GT-forskinga. Målet med denne masteroppgåva har vore å gje ei grundig, samla og kritisk vurdering av sekthypotesen.
Det har eg gjort med å vurdere det eg har identifisert som fire kjerneelement i sekthypotesen: (§ 1) Ei gruppe i og bak Jesaja 56–66 er på kant med tempeleliten i Jerusalem på grunn av si profetisk-eskjatologiske tru; (§ 2) Haḥarēḏîm i Esra 9–10 og Jes 66,1–6 viser til den same gruppa; (§ 3) Gruppa har tydeleg sekteriske trekk; (§ 4) Gruppa er protoqumransk.
Gruppa i Jes 65–66 er truleg på kant med tempeleliten. Det var dei på grunn av jahvismen sin. Jahvismen deira var eskjatologisk, men me har ikkje dekning for at eskjatologien var stridsmål.
I Esra viser ikkje haḥarēḏîm til noka distinkt gruppe. I Jesaja har det meir for seg å sjå ḥārêḏ som ein karakteristikk enn som ei særs nemning.
Når sekthypotesen argumenterer for at gruppa er sekterisk, blandar han saman element frå grupper som ikkje har noko med kvarandre å gjere.
Alle samband mellom den påståtte gruppa og Qumran-samfunnet må ikkje forståast suksessivt, altså at der er ei linje med suksesjon frå den påståtte gruppa og ned til Qumran-samfunnet, men repetitivt, altså at ulike grupper har lese og tolka Jesaja-boka til ulike tider på måtar som liknar kvarandre. Dette punktet held stand, men må lesast for det det er. | en_US |
